قیر پریمکت یا prime coat نوعی قیر محلول است که برای آماده سازی سطح راه، علل الخصوص لایه های زیرین مانند بستر راه یا لایه اساس و زیراساس قبل از پاشیدن قیر اصلی یا اجرای آسفالت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی از استفاده این نوع قیر چیزی جز ایجاد چسبندگی مناسب بین لایه های گوناگون روسازی نیست.

در این فرآیند، یک لایه قیر امولسیون از طریق ماشین قیر پاش روی سطح آسفالت یکنواخت شده تا استحکام و دوام لایه افزایش یابد. این نوع امولسیون در پروژه های بازسازی آسفالت به کاربرده می شوند. وقتی که اتصال محکم بین لایه های قدیمی و جدید بوجود آید از جدا شدن آن جلوگیری می نماید.

به کاربردن پریمکت قیر سبب کاهش هزینه ها و زمان اجرای پروژه می گردد و طول عمر آسفالت را افزایش می دهد. این شیوه بیشتر در پروژه های شهری و بزرگراه تاثیر داشته و کیفیت را بالا می برد. به علت استفاده و کاهش نیاز به مصالح اضافی، بهره برداری از پریمکت قیر در پروژه های مختلف قابل استفاده است. به طور کلی امولسیون در پروژه های راه سازی نقش موثری در افزایش استحکام و کیفیت را دارا می باشند.

در عملیات پریمکت به کاربردن دستگاه پخش قیر(تک کت) سالم و کالیبره بسیار حائز اهمیت است تا قیر به شکل یکنواخت روی سطح جاده پخش شود. همینطور در زمان اجرای عملیات، باید مسیر به کل کامل مسدود شود و از هرگونه رفت و آمد وسایل نقلیه جلوگیری شده تا کیفیت اجرا تحت تاثیر قرار نگیرد. قبل از اجرای پریمکت، سطح راه کاملا باید تمیز، خشک و عاری از هرگونه گرد و غبار باشد. اجرای پریمکت در شرایط نامساعد جوی، مثل هوای بارانی، مرطوب یا مه آلود بهتر است صورت نگیرد، چرا که این شرایط می تواند مانع از چسبندگی مناسب لایه زیرین قیر گردد.

ویژگی قیر پریمکت

قیر پریمکت دارای ویژگی هایی به شرح زیر است:

نفوذپذیری بالا: قیر پریمکت به علت رقیق بودن، قابلیت نفوذ به لایه های زیرین را دارد و به ثبات آن کمک بسیاری می کند.
چسبندگی موثر: بعد از تبخیر حلال، لایه ای از قیر باقی می ماند که سبب ایجاد چسبندگی بین لایه های زیرین و لایه آسفالت می شود.
کاهش گرد و غبار: با پخش شدن روی مصالح دانه ای، مانع از پراکندگی گرد و خاک شده و سطح را برای اجرای آسفالت مناسب تر می سازد.
پایداری در مقابل شرایط جوی(در زمان خشک بودن هوا): بعد از اجرا و تبخیر کامل حلال، لایه قیر دارای مقاومت بالاتری در مقابل نفوذ آب از بالا پایین دارد.
افزایش عمر مفید روسازی: به این علت که چسبندگی و همبستگی بین لایه ها به شکل دائمی برقرار می شود، عمر روسازی افزایش می یابد.

قیمت قیر صادراتی را از اینجا ببینید

کاربرد های قیر پریمکت

در پروژه های راه سازی، قیر پریمکت بین لایه خاکی یا شنی و اولین لایه آسفالتی صورت می پذیرد. روی لایه های شنی یا بیس که امکان جداشدن و پخش شدن را دارند، قیر پریمکت سبب قفل شدن و تثبیت ذرات می شود. یکی از مهمترین اهداف پریمکت همانطور که گفته شد، ایجاد چسبندگی بین لایه غیرآسفالتی و آسفالتی برای جلوگیری از لغزش و جداشدن می باشد. در پروژه هایی که نیاز به بارگذاری سنگین بعد از آسفالت دارند، پریمکت سبب بهبود اتصال بین لایه ها و تحمل بارگذاری بهتر می گردد.

تک کت یا اندود سطحی چیست؟

تک کت(Tack Coat) یا اندود سطحی لایه ای نازک از قیر است که بین لایه های گوناگون علل الخصوص بین لایه های آسفالتی صورت می پذیرد. هدف از اجرای تک کت افزایش چسبندگی و اتصال مناسب بین لایه هاست تا مانع از جدا شدن در اثر تنش های ترافیکی و دما جلوگیری گردد. این شیوه سبب بهبود یکپارچگی سازه ای و طول عمر روسازی می گردد.

تفاوت پریمکت با تک کت(Tack Coat)

تک کت(اندود سطحی) و پریمکت(اندود نفوذی) هر یک برای پر کردن سطح آسفالت مورد استفاده قرار می گیرند. زمانی که یک لایه قیر با گرانروی کم یا متوسط روی سطح شنی پخش گردد به آن اندود نفوذی یا پریمکت می گویند. این در حالیست که پاشش این نوع قیر روی سطوح آسفالتی یا بتنی، اندود سطحی یا تک کت نامیده می شود.

انواع قیر مورد استفاده در پریمکت و تک کت

برای اجرای تک کت، قیر های امولسیونی، مثل CRS-2 و CRS-1 گزینه مطلوبی می باشد، چرا که این قیر ها به علت سرعت بالای شکستن امولیسیون، قابلیت اجرا و گیرش سریعی را دارا می باشند. اجرای پریمکت با توجه به شرایط آب و هوایی تفاوت دارد که به شرح زیر است:

در مناطق سرد سیر از قیر RC-70
در آب و هوای متعادل از قیر MC-70
در مناطق گرمسیری قیر SC-70 به کار می رود.

باید توجه داشته باشید که به کاربردن قیر های امولسیونی برای پریمکت کردن سطح با دانه بندی بسته و بدون تخلخل مناسب نیست، چرا که این قیر ها به بهترین نحو در لایه نفوذ نکرده و فقط به شکل لایه ای نازک روی سطح باقی می ماند که کارایی مورد نیاز را نخواهد داشت. به شکل کلی، پریمکت با هدف افزایش انسجام و استحکام سطح شنی مورد استفاده قرار گرفته با وجود این که تک کت برای چسبندگی مناسب بین لایه های آسفالت به کار می رود. اجرای تک کت بعد از پریمکت انجام شده و نقش حائز اهمیتی در جلوگیری از لغزندگی سطح جاده را دارد. همینطور در بعضی از موارد، تک کت به عنوان درزگیر با پوشش محافظ در مقابل نفوذ رطوبت و عوامل محیطی مورد استفاده قرار می گیرد.

معایب استفاده از قیر پریمکت

آلودگی محیط زیست: قیر پریمکت از ترکیب قیر و حلال های نفتی مانند نفت سفید یا بنزین ایجاد شده و زمانی که روی سطح پخش شده، این حلال ها به مرور زمان بخار شده و وارد هوا می شوند. این بخارات می توانند برای محیط زیست و سلامتی انسان ها مضر باشند چرا که بعضی از ترکیبات آلی فرار هستند که در آلودگی هوا و حتی در ایجاد مشکلات تنفسی نقش دارند.

زمان خشک شدن: در هوای سرد یا مرطوب زمان زیادی طول می کشد تا کاملا خشک شود.

قابلیت اشتعال بالا: به علت وجود حلال های فرار، در زمان حمل و نگهداری نیاز به احتیاط دارد.

هزینه بر بودن: نسبت به بعضی از شیوه های جدیدتر ممکن است پر هزینه تر باشد.

نیاز به شرایط خاص اجرا: باید در دمای مناسب و شرایط جوی خوب اجرا شود تا به بهترین حالت ممکن عمل کند.

میزان مصرف قیر پریمکت در هر متر مربع

در پریمکت(Prime Coat) که هدف آن نفوذ قیر به داخل لایه های زیرین و تثبیت آن است، میزان مصرفی قیر بالاتر است. به طور معمول بین 1.0 تا 1.5 لیتر در هر متر مربع در نظر گرفته می شود، چرا که باید به بهترین حالت ممکن به داخل مصالح لایه پایه نفوذ کند. با این وجود در تک کت(Tack Coat) هدف اصلی ایجاد چسبندگی سطحی بین لایه های آسفالتی می باشد. به همین علت میزان مصرفی قیر پایین تر است و به طور معمول حدود 0.2 تا 0.5 لیتر در هر متر مربع در نظر گرفته می شود.

جمع بندی

قیر پریمکت یک نوع قیر محلول است که برای افزایش چسبندگی بین لایه های زیرین راه سازی قبل از آسفالت مورد استفاده قرار می گیرد. این قیر با نفوذ در مصالح شنی، سبب تثبیت و کاهش گرد و غبار شده و عمر مفید روسازی را افزایش می دهد. از معایب آن می توان به آلودگی زیست محیطی، قابلیت اشتعال، زمان خشک شدن بالا و نیاز به شرایط خاص اشاره کرد. میزان مصرف آن حدود 1.0 تا 1.5 لیتر در متر مربع می باشد.

سوالات متداول

تفاوت اصلی قیر پریمکت با تک کت چیست؟

پریمکت برای چسبندگی بین لایه شنی و آسفالت است، اما تک کت بین لایه ‌های آسفالتی استفاده می ‌شود.

آیا قیر پریمکت برای همه‌ شرایط آب‌ و هوایی مناسب است؟خیر، اجرای آن در هوای بارانی، مرطوب یا بسیار سرد توصیه نمی‌ شود.