جدول مخصوص قیر
| انواع قیر | جرم مخصوص هر متر مکعب |
| قیر | 1.2 تن |
| قیر امولسیون | 1 تن |
| 60/70 | 2/1 تن |
| تک کت | 0/3 تا 0/6 کیلوگرم |
| پریمکت | 2/1کیلوگرم |
روش های مختلفی برای مشخص کردن وزن مخصوص قیر وجود دارد که همه این روش ها برا اساس قانون ارشیدس است. طبق این تعریف، وزن مخصوص قیر عبارت است از نسبت وزن حجم مشخصی از قیر به وزن آب و حجم آن در درجه حرارت مشخص. از جمله روش های موجود برای مشخص کردن وزن مخصوص قیر به شرح زیر است:
- روش بوته نیکلی
- روش پیکنومتر
پیکنومتر ها جزء تجهیزات آزمایشگاهی هستند که در تست های در رابطه با تشخیص وزن در کنار دیگر روش ها مانند هیدرومتری به کاربرده می شوند. در مشخص کردن وزن مخصوص از طریق پیکنومتر نمونه در داخل پیکنومتر مورد نظر ریخته می شود. وزن پیکنومتر همراه با نمونه اندازه گیری می شود. وزن پیکنومتر به همراه نمونه اندازه گیری شده و در نهایت حجم باقیمانده از طریق آب پر می شود. دمای پیکنومتر که پر شده را به دمای مورد نظر رسانده و مجدد آن را وزن می کنیم. چگالی نمونه بر اساس جرم نمونه و جرم آب جایگزین شده در پیکنومتر حساب می شود. پیکنومتر ارائه شده از برند معتبر در تولید ابزار دقیق در آزمایش استاندارد است. این پیکنومتر علاوه بر آزمایش وزن مخصوص قیر در آزمایش های مربوط به مواد معدنی، مواد نفتی و سوختی که دارای شرایط خاص و ویژه است، استفاده می شود.
کاربرد پیکنومتر
- در صنایع معدنی
- صنایع بالادست و پایینی نفت
- قیر
- روغن و مواد سوختنی
- صنایع چسب و رنگ
- صنایع غذایی
- دارویی
- آرایش و بهداشت
پر کاربرد ترین این نوع از پیکنومتر ها در آزمایش تشخیص وزن مخصوص قیر های نیمه جامد و جامد است.
پیکنومتر وزن مخصوص قیر در انجام آزمایش مشخص کردن چگالی مواد قیری به کاربرده می شود. این شیوه فقط برای قیر هایی که خاصیت نیمه جامد یا جامد به کاربرده می شود و برای تعیین کردن چگالی مواد قیری روان باید روشی به نام هیدرومتری به کاربرند.
همانطور که می دانید هر جایی که از مقدار قیر در آسفالت صحبت شود، آن را به صورت درصد وزنی بیان می کنند. با وجود این که قیر به شکل حجمی اندازه گیری می شود. به همین علت اطلاع داشتن از رابطه بین وزن و حجم قیر الزامی است. به طور معمول قیر را به طور معمول گرم می کنند چرا که اطلاع از ضریب انبساط حرارتی قیر نیز جزء الزامات است تا از بتوان وزن مخصوص قیر را در هر درجه حرارتی محاسبه کرد. در غیر اینصورت وزن مخصوص قیر را باید در درجه حرارت مشخص شده اندازه گیری کرد.
وزن مخصوص قیر ابزار مناسبی برای مشخص کردن منبع قیر هاست به عنوان نمونه وزن مخصوص قیر های نفت حدود 1.0 و وزن مخصوص قیر های قطران با توجه به چگونگی تهیه آن ها بین 1.10 تا 1.25 متغیر است. این وزن مخصوص در دمای مشخص 15.6 یا 20 درجه سانتیگراد مشخص می شود.
فرمول وزن قیر
به طور کلی وزن قیر با توجه به فرمول زیر محاسبه می شود:
اول از همه پیکنومتر را به خوبی خشک و توزین کنید(W1)، بعد پیکنومتر خالی شده از آب را با درجه حرارت 25 درجه سانتیگراد پرکرده و آن را وزن نمایید که با WW نشان داده می شود. آب پیکنومتر را خالی کرده و بعد آن را کاملا خشک نمایید. حدودا 60 گرم قیر را داخل آن ریخته و مجموعه را مورد توزین قرار دهید(W2). بعد از این مرحله، پیکنومتر را تا خط نشانه از آب پر کرده و آن را وزن نمایید (W3) . دقت کنید که در این مرحله حتما قیر در پیکنومتر وجود داشته باشد. در آزمایشگاه زمانی که قیر مایع یا مذاب استفاده می کنید، باید قیر را برای زمان طولانی در همان حالت نگه دارید تا همه حباب های هوا از آن خارج شود. این آزمایش را با قیر نیمه جامد و جامد نیز می توان انجام داد.